گیاه سرخس با برگ‌های سبز، آبشاری و لطیف خود یکی از محبوب‌ترین گیاهان آپارتمانی در خانه‌ها و فضاهای داخلی است. اما اگر سرخس شما بزرگ شده یا نیاز به گلدان جدید دارد، یا تصمیم دارید آن را تکثیر کنید، باید زمان و روش مناسب را بدانید. در این مقاله بررسی می‌کنیم بهترین زمان برای تکثیر و جابجایی گیاه سرخس چه موقع است، چه نشانه‌هایی باید در نظر گرفته شود و چگونه این کار را بدون آسیب به گیاه انجام دهید.
چرا زمان مناسب در تکثیر و جابجایی سرخس اهمیت دارد؟
سرخس‌ها به تغییرات محیطی حساس هستند. اگر در زمان نامناسبی تکثیر یا جابجایی انجام شود، گیاه دچار شوک شده، برگ‌ها زرد می‌شوند یا رشد متوقف می‌شود. انتخاب زمان درست، شانس موفقیت در ریشه‌زایی و سازگاری با محیط جدید را افزایش می‌دهد.
بهترین فصل برای تکثیر و جابجایی سرخس
فصل بهار، زمان طلایی برای تکثیر و جابجایی
دمای معتدل و رشد فعال: در بهار، سرخس‌ها وارد دوره رشد فعال می‌شوند. این زمان بهترین فرصت برای تقسیم بوته و کاشت مجدد است.
توان گیاه برای ترمیم: در فصل بهار، گیاه انرژی کافی برای ترمیم ریشه‌ها و تولید برگ‌های جدید دارد.
رطوبت و نور مناسب: نور غیرمستقیم و رطوبت هوای بهار برای استقرار بهتر سرخس پس از تکثیر یا جابجایی بسیار مفید است.
تابستان نیز قابل قبول است، اما با احتیاط
اگر مجبور به جابجایی در تابستان هستید، این کار را در روزهای خنک و ساعات اول صبح یا عصر انجام دهید.
پس از انتقال، رطوبت را بالا ببرید و از قرار دادن گیاه در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
پاییز و زمستان، زمان‌های نامناسب
در پاییز و زمستان، سرخس وارد فاز نیمه‌فعال یا خواب می‌شود. تکثیر یا جابجایی در این دوره باعث افت شدید گیاه، زرد شدن برگ‌ها و رشد ضعیف خواهد شد.
اگر ضروری نیست، جابجایی یا تقسیم سرخس را در این فصل‌ها انجام ندهید.
نشانه‌هایی که می‌گویند زمان جابجایی یا تکثیر رسیده
ریشه‌ها از سوراخ زهکشی گلدان بیرون زده‌اند.
رشد گیاه کند شده یا متوقف شده است.
برگ‌ها کم‌پشت یا زرد شده‌اند.
خاک خیلی سریع خشک می‌شود و آب را نگه نمی‌دارد.
چند بوته کوچک در اطراف گیاه مادر رشد کرده‌اند.
روش‌های رایج تکثیر سرخس
۱. تقسیم بوته (تقسیم ریشه)
رایج‌ترین و مؤثرترین روش تکثیر سرخس، تقسیم بوته است.
مراحل:
گیاه را به آرامی از گلدان خارج کنید.
خاک اضافه را بتکانید تا ریشه‌ها مشخص شوند.
با دست یا قیچی تمیز، گیاه را به دو یا چند قسمت تقسیم کنید.
هر بخش باید ریشه سالم و برگ‌های سبز داشته باشد.
هر قسمت را در گلدان جداگانه با خاک سبک و مرطوب بکارید.
در هفته‌های اول از نور مستقیم دور نگه دارید و رطوبت محیط را حفظ کنید.
۲. تکثیر از طریق هاگ (پیشرفته و زمان‌بر)
در برخی گونه‌های سرخس، هاگ‌هایی در پشت برگ‌ها ظاهر می‌شوند. این روش بیشتر برای افراد حرفه‌ای مناسب است و نیاز به صبر و محیط گلخانه‌ای دارد.
بهترین زمان برای تعویض گلدان سرخس
همانند تکثیر، تعویض گلدان سرخس را فقط در بهار یا اوایل تابستان انجام دهید.
شرایط تعویض گلدان:
گلدان فعلی دیگر فضای کافی برای رشد ریشه ندارد.
خاک قدیمی کیفیت خود را از دست داده است.
گیاه کم‌جان یا بیش از حد متراکم شده است.
نکته: پس از تعویض گلدان، گیاه ممکن است چند روز بی‌حال به نظر برسد که طبیعی است. با تأمین نور فیلترشده و رطوبت بالا، سریع‌تر به حالت عادی بازمی‌گردد.
مراقبت‌های پس از تکثیر یا جابجایی
گیاه را به مدت یک هفته در مکانی با نور ملایم و غیرمستقیم قرار دهید.
رطوبت هوا را با غبارپاشی یا دستگاه بخور حفظ کنید.
تا یک هفته از کوددهی خودداری کنید تا گیاه استرس نگیرد.
خاک را مرطوب اما نه غرقابی نگه دارید.
از جابجایی مکرر یا حرکت دادن زیاد گلدان خودداری کنید.
سوالات متداول درباره زمان تکثیر و جابجایی گیاه سرخس
آیا می‌توان در زمستان سرخس را جابجا کرد؟
در حالت اضطراری بله، اما توصیه نمی‌شود. گیاه در این فصل رشد نمی‌کند و تحمل استرس انتقال را ندارد.
چند وقت یک بار باید سرخس را تکثیر کرد؟
هر ۲ تا ۳ سال، یا زمانی که گیاه بیش از حد بزرگ شود یا گلدان را پر کند.
بعد از جابجایی، چرا برگ‌های سرخس زرد شده‌اند؟
احتمالاً گیاه دچار شوک شده است. اگر شرایط محیطی مناسب باشد، طی ۲ تا ۳ هفته بهبود می‌یابد.
جمع‌بندی
شناخت بهترین زمان برای تکثیر و جابجایی گیاه سرخس نقش مهمی در موفقیت و سلامت بلندمدت آن دارد. فصل بهار، بهترین فرصت برای تقسیم بوته و تعویض گلدان است، چرا که گیاه در این زمان بیشترین انرژی برای رشد و ترمیم دارد. با رعایت نکاتی که گفته شد، می‌توانید سرخسی سالم، شاداب و پرپشت داشته باشید.
