فیکوس یکی از محبوب ترین گیاهان آپارتمانی است که به خاطر برگ های زیبا، مقاومت بالا و قابلیت نگهداری آسان، طرفداران زیادی دارد. اما اگر علاقه مند به افزایش تعداد این گیاه در خانه یا گلخانه خود هستید، باید بدانید که بهترین زمان برای تکثیر فیکوس چه زمانی است. در این مقاله به بررسی فصل مناسب برای تکثیر این گیاه زیبا، روش های مختلف آن و نکات طلایی برای موفقیت در این فرآیند می پردازیم. هدف ما این است که شما بتوانید با اطلاعات دقیق و علمی، فیکوس را با موفقیت و سلامت کامل تکثیر کنید.
شناخت زمان مناسب برای تکثیر فیکوس به شما این امکان را می دهد که احتمال موفقیت در ریشه زایی را افزایش دهید، رشد سالم تری برای گیاه جدید داشته باشید و از هدر رفت منابع جلوگیری کنید. بهترین زمان برای تکثیر فیکوس معمولاً در فصل هایی است که شرایط محیطی برای رشد گیاه بهینه باشد. در ادامه با جزئیات به این موضوع می پردازیم.
فیکوس که با نام علمی Ficus شناخته می شود، شامل گونه های مختلفی مانند فیکوس الاستیکا (فیکوس برگ درشت یا فیکوس لاستیکی)، فیکوس بنجامین و فیکوس لیراتا (فیکوس برگ انجیری) است. این گیاهان به طور طبیعی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد می کنند و برای رشد بهتر به نور کافی، رطوبت نسبی مناسب و خاک غنی نیاز دارند.
در بین فصل های سال، بهار بدون شک بهترین زمان برای تکثیر فیکوس است. در این فصل، دما افزایش پیدا می کند، طول روزها بیشتر می شود و نور طبیعی کافی برای رشد گیاه فراهم است. در نتیجه، گیاه در مرحله رشد فعال قرار می گیرد و توانایی بالایی برای تولید ریشه های جدید دارد. همچنین رطوبت نسبی در بهار در مقایسه با تابستان شدید یا زمستان خشک بیشتر است.
اگرچه تابستان نیز می تواند زمان مناسبی برای تکثیر فیکوس باشد، اما نیازمند دقت و مراقبت بیشتری است. گرمای شدید ممکن است منجر به تبخیر بیش از حد آب شود و اگر گیاه به خوبی آبیاری و نگهداری نشود، فرآیند ریشه زایی با مشکل مواجه می شود. برای موفقیت در تکثیر فیکوس در تابستان، حتما باید از محیطی نیمه سایه و رطوبت بالا استفاده کنید.
پاییز و به ویژه زمستان، فصل های مناسبی برای تکثیر فیکوس نیستند. کاهش دمای هوا، کم شدن نور خورشید و ورود گیاه به فاز استراحت، عواملی هستند که احتمال موفقیت در تکثیر را به شدت کاهش می دهند. حتی اگر گیاه در این زمان ها تکثیر شود، رشد ریشه ها بسیار کند خواهد بود و ممکن است قلمه ها آسیب ببینند.
رایج ترین روش تکثیر فیکوس، قلمه زدن ساقه است. برای این کار باید از یک ساقه سالم و نیمه چوبی به طول حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر قلمه تهیه کنید. این ساقه باید چند برگ سالم داشته باشد. سپس قلمه را در آب یا خاک قرار دهید تا ریشه دهد. اگر از خاک استفاده می کنید، باید خاک مرطوب و سبک باشد و گلدان در محیطی گرم و با نور کافی نگهداری شود.
خوابانیدن هوایی روشی مناسب برای گونه های بزرگ تر فیکوس مانند فیکوس الاستیکا است. در این روش، بخشی از ساقه که هنوز به گیاه مادر متصل است، زخمی شده و با پیت ماس یا خزه مرطوب پوشانده می شود. سپس روی آن با پلاستیک پوشانده می شود تا رطوبت حفظ شود. بعد از چند هفته، ریشه ها از محل زخمی شده ظاهر می شوند و می توان آن قسمت را جدا و در گلدان جدید کاشت.
کاشت بذر در تکثیر فیکوس بسیار کمتر استفاده می شود، زیرا زمان بر و کم بازده است. بیشتر افراد برای تکثیر از روش های قلمه زدن و خوابانیدن استفاده می کنند.
برای افزایش شانس ریشه زایی قلمه، می توان از هورمون های ریشه زایی موجود در بازار استفاده کرد. این هورمون ها با تحریک رشد ریشه ها، فرآیند تکثیر را سریع تر و موفق تر می کنند.
برای تکثیر در خاک، استفاده از بسترهای سبک مانند مخلوط کوکوپیت و پرلیت یا خاک برگ و ماسه، نتیجه بهتری می دهد. این بسترها علاوه بر حفظ رطوبت، زهکشی خوبی دارند و از پوسیدگی ریشه جلوگیری می کنند.
نور فیلتر شده یا نیمه سایه بهترین گزینه برای نگهداری قلمه های فیکوس است. نور مستقیم آفتاب می تواند قلمه را خشک یا سوزانده کند.
نگهداری قلمه در دمای حدود ۲۵ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی بالا، بهترین شرایط را برای رشد فراهم می کند. می توانید از یک کاور پلاستیکی شفاف برای حفظ رطوبت استفاده کنید.
پس از آنکه قلمه ریشه داد (معمولاً بین ۳ تا ۶ هفته بسته به شرایط محیطی)، می توان آن را به گلدان اصلی انتقال داد. گلدان باید زهکشی مناسبی داشته باشد و خاک آن سبک و غنی از مواد آلی باشد.
اگر قلمه شما برگ های جدید تولید کرد و ریشه ها قابل مشاهده شدند، نشانه موفقیت در تکثیر است. اما اگر برگ ها زرد شدند، ساقه نرم یا پوسیده شد یا رشد متوقف شد، نشان از شکست در فرآیند تکثیر دارد.
با توجه به اینکه بهترین زمان برای تکثیر فیکوس فصل بهار است، این زمان مزایای زیادی برای فرآیند دارد:
بسیاری از علاقه مندان به گل و گیاه که تکثیر فیکوس را در بهار انجام داده اند، گزارش داده اند که درصد موفقیت آنها بیشتر از ۸۰ درصد بوده است. این در حالی است که در زمستان، موفقیت به کمتر از ۳۰ درصد کاهش یافته است. بنابراین اگر به دنبال بهترین نتیجه هستید، بهار را انتخاب کنید.
پس از انتقال قلمه ریشه دار شده به گلدان جدید، باید مراقبت هایی انجام شود:
در این مقاله تلاش کردیم به طور جامع بررسی کنیم که بهترین زمان برای تکثیر فیکوس چه فصلی است و چرا. همانطور که اشاره شد، فصل بهار بهترین زمان برای تکثیر فیکوس است، چرا که گیاه در این زمان در مرحله رشد فعال قرار دارد و شرایط محیطی برای ریشه زایی کاملاً مساعد است. با رعایت اصول قلمه زنی، انتخاب بستر مناسب، تامین نور و رطوبت کافی و استفاده از هورمون های ریشه زایی، می توانید با موفقیت فیکوس را تکثیر کنید و گیاهان بیشتری از آن داشته باشید.
برای دریافت راهنمایی های بیشتر درباره نگهداری و تکثیر گیاهان خانگی، می توانید از محتوای آموزشی سایت آوند به نشانی بازدید کنید. همچنین برای مشاهده تصاویر و ویدیوهای آموزشی، پیج اینستاگرام ما و کانال تلگرام ما را دنبال کنید.