رسانه های همکار
یاس
نام علمی : Jasminum polyanthum
نام انگلیسی : JASMINE
Jasminum polyanthum یک گیاه گلدار زمستانی است که در واقع بهتر است در گرمخانه پرورش داده شود اما هنگامی که دارای گل است می توان آن را برای مدت کوتاهی به درون خانه آورد. این گیاه رایحه ای بسیار خوشبو دارد و همین ویژگی یکی از جذابیتهای عمده آن محسوب می شود. گل یاس که بالا رونده ای قوی است معمولا به دور حلقه های سیمی با بلندی تقریبا ۴۰cm پرورش داده شده و در معرض فروش قرار می گیرد.
این گیاه در صورتی که در بستر گرمخانه یا گلخانه کاشته شده و به داربست بسته شود، طولی نمی کشد که دیواری را می پوشاند . نمونه های گلدانی آن بهتر است در طول تابستان در فضای باز و در آفتاب کامل قرار داده شود تا علاوه بر برخورداری از تهویه مناسب نور خورشید باعث رسیدن شاخه های نورسته آن ها گردد. بدین ترتیب می توان مطمئن شد که گیاه در زمستان آینده به خوبی گل می دهد در اوایل پاییز یاس را به فضای بسته باز گردانید.
گل یاس عضو تیره زیتون (oleaceae) بوده و نام آن از زبان فارسی به زبان لاتین وارد شده است. مجموعا در حدود ۲۰ گونه از این گیاه وجود دارد که همگی بومی مناطق نیمه گرمسیر یا معتدل می باشند. گونه officinale Jasminum که در تابستان گل می دهد گیاهی شناخته شده برای محیط های باز است. گونه آپارتمانی J . polyanthum که بومی چین می باشد اولین بار در سال ۱۸۹۱ معرفی شده است.
هنگام خرید گل یاس در جستجوی نمونه ای باشید که از شاخ و برگ خوب و بی عیب به رنگ سبز روشن برخوردار بوده و هیچ برگ قهوه ای رنگی نداشته باشد. خوشه غنچه ها باید خوب شکل گرفته و رنگ سفید تعدادی از آن ها تازه در حال پدیدار شدن باشد. شکفتگی کامل گلها و ریزش بعضی از آن ها نشان می دهد که گیاه مدت زیادی در گل فروشی مانده است قهوه ای بودن غنچه ها حاکی از این است که گیاه در مغازه بیش از اندازه خشک و گرم نگه داشته شده و ممکن است غنچه های آن هرگز شکفته نشود.
گونه های یاس گیاهانی بالا رونده اند و تا ( 4.5m ) رشد می کنند . با وجود این معمولا آنها را به دور حلقه های سیمی با بلندی تقریبا ( ۴۰cm ) و یا نی های (1m) پرورش می دهند.
ساقه های این گیاهان به سرعت بلند می شوند. قلمه هایی که در فصل بهار ریشه زده اند پس از ۱۰ ماه به حد گل دادن می رسند.
از اواخر زمستان به بعد خوشه های زیبای گلهای سفید یاس جلوه گر می گردند.
گلها رایحه خوشبویی دارند که مخصوص همه انواع یاس است.
گونه های یاس به نور فراوان احتیاج دارند اما در خانه نباید زیاد در معرض مستقیم آفتاب تابستانی قرار گیرند. بهتر است که گیاه در گلخانه یا گرمخانه پرورش داده شده و فقط نزدیک به موعد گل دادن به درون منزل انتقال یابد.
این گیاهان دوست ندارند در زمستان بیش از اندازه گرم نگه داشته شوند زیرا در این صورت برگهای آنها به زودی خشک شده و گلهایشان از شکفتن باز می ماند. آنها را در دمای حدود( ۱۳ ) درجه نگه داری کنید. این گیاهان در تابستان دمای (۲۱ – ۱۵ ) درجه را تحمل می کنند اما در این حالت تهویه باید به خوبی انجام شود.
در فصل زمستان و زمان گل دهی ۵-۴ روز یک مرتبه در فصل تابستان و زمان رشد یک روز در میان باید آبیاری شود.
هنگامی که گیاه در حال رشد است هر ۱۴ روز یکبار کود مایع را به آب گیاه اضافه کنید.
گیاه را مخصوصا زمانی که در خانه از آن نگهداری می کنید آبپاشی نمایید . اما کوشش کنید که آب بر روی گل ها نباشد زیرا ممکن است باعث لک شدن آنها گردد.
آبپاشی برگها را پاکیزه نگه خواهد داشت. از به کار بردن مواد براق کننده برگ خودداری کنید.
هوای گرم و خشک ناشی از دستگاه حرارت مرکزی دراین گیاهان سازگار نیست این گیاهان در تابستان به تهویه فراوان احتیاج دارند.
کمپوست لومی شماره 2.
در فصل بهار پس از دوره گل دهی انجام شود.
بهتر است پس از گل دادن در هنگام تعویض گلدان یاس را هرس نمایید. ساقه های هادی (Leading growths) را بسته به میزان رشد آنها به اندازه تقریبا ( ۱۵-۳۰cm ) کوتاه کنید. به منظور افزایش تراکم و پرپشتی گیاه لازم است جوانه های رویشی از فصل بهار تا ماه مهر ماهی یکبار چیده شوند.
این گیاهان معمولا از طریق قلمه انتهایی تکثیر می یابند. برای گل دهی زودرس (earty flowering) در فصل بهار و برای اینکه گیاه دیرتر گل بدهد در فصل پاییز اقدام به قلمه زدن می کنند . برای تکثیر درجه حرارت ( ۱۶ ) درجه مورد نیاز است. پس از گذشت ۴- ۳ هفته که قلمه ها ریشه زدند، هر ۳ یا ۴ قلمه را در یک گلدان بکارید تا نمونه پرپشتی بدست آید. یک عدد حلقه یا نی برای بالا رفتن گیاهان در گلدان فرو کنید.
اگر گلخانه یا گرمخانه ای در اختیار ندارید بهتر است گیاه را پس از گل دادن دور بیندازید در صورت استفاده از گلخانه گیاه تا مدت نامعینی به رشد خود ادامه می دهد. با وجود این به علت چوبی شدن نمونه های مسن ، توصیه می شود هر چند وقت یکبار اقدام به تکثیر نمونه های جدید کنید.
بهتر است یاس را تنها پرورش دهید .
با داشتن گلخانه و برخورداری از اندکی تجربه به راحتی می توان گونه های یاس را از سالی به سال دیگر حفظ نمود. بدون گلخانه مراقبت از آنها مشکل است. البته اگر در شرایط مطلوب حفظ و نگهداری شوند جز گیاهانی هستند که عمر طولانی داشته و همه ساله پرپشت تر خواهند شد و در فضای خارج گلخانه و در باغچه به راحتی به زندگی خود ادامه می دهد. گرما و سرمای زیاد هر دو نامطلوب است .
علت : خشکی خاک و یا تابش زیاد اشعه مستقیم خورشید ، وضعیت آبیاری را بررسی کنید و یاس را به نقطه سایه دارتری انتقال دهید و یا از تابش آفتاب بر سقف گلخانه جلوگیری کنید.
علت : کمبود نور ، گیاه را به محل روشن تری انتقال دهید.
علت : خشکی و گرمای محیط ، یاس را به محل خنک تری انتقال داده و میزان رطوبت را افزایش دهید.
علت : کنه قرمز ، گیاه را با یک حشره کش جذبی سمپاشی کنید ، میزان رطوبت را افزایش دهید.
علت : شته سبز ، یاس را با یک حشره کش جذبی سمپاشی کنید.
