فیتونیا و نکات نگهداری از آن

گونه های فیتونیا گیاهان خزنده زیبایی هستند که باید توسط افراد خبره پرورش یابند. این گیاهان بر اساس نام دو بانو به نامهای الیزابت و سارا فیتون که به اتفاق یکدیگر کتابی تحت عنوان «بحث هایی در گیاهشناسی» تالیف نمودند نامگذاری شده اند جنس فیتونیا که عضوی از تیره کنگریان یا پای خرس (Acanthaceae) می باشد بومی پرو بوده و در سال ۱۸۶۷ از این کشور معرفی شده است.

گونه های فیتونیا گیاهانی مشهور و عامه پسندند اما پرورش آنها کار چندان ساده ای نیست و به هوای گرم و رطوبت زیاد نیاز دارد در صورت فقدان هر یک از این دو ، گیاه بی درنگ رو به ضعف و نابودی می رود. با اینکه این گیاهان در تنگهای شیشه ای و در درون تراریوم خوب رشد می کنند، بهتر این است که در یک گلخانه گرم پرورش یافته و برای دوره های کوتاه مدت به درون منزل انتقال داده شوند.

این گیاهان در عهد ویکتوریا گیاهان گرمخانه ای به شمار می آمدند و در گرمترین قسمت گلخانه در مجاورت دیگ بخار پرورش داده می شدند گونه های فیتونیا در مکانهای سایه دار رشد خوبی دارند و حتی از دیوارهای نمدار بالا می روند

آبیاری کافی راز موفقیت در پرورش آنها است . آنها هرگز نباید آب خود را از دست بدهند. از بین دو گونه موجود فیتونیا شاید پرورش Fittonia argyroneura مشکلتر باشد. برگ این گونه سبز زیتونی است و علائم سفید رنگ کاملاً مشخصی بر روی آن دیده می شود. در واقع، نام علمی این گونه به معنی «بارگهای نقره ای» است و به آسانی می توان دریافت که نامهای عمومی آن در (زبان انگلیسی) ، «برگ توری نقره ای» و «گیاه پوست ماری» از کجا ناشی می شوند. نوعی از F.argyroneura در مقیاس کوچکتر وجود دارد که امروزه احتمالاً بیشتر از واریته اصلی معروف و متداول است.

F.verschaffeltii بر اساس نام فردی بلژیکی که در امر پرورش کاملیا نیز مهارت داشته، نامگذاری شده است دارای برگهای مشابهی است که طول هر یک در حدود( ۸-۱۰cm) می باشد. رنگ سبز برگها در این گونه اندکی تیره تر و علائم رگ مانند روی آنها قرمز جگری است.
در هنگام خرید نمونه ای را انتخاب کنید که پرپشت و فاقد برگهای برگشته باشد و اثری از ریزش برگ در آن مشاهده نشود. اگر بتوانید این گیاهان را به خوبی پرورش دهید فرد خبره ای در امر پرورش گیاهان آپارتمانی به شمار می آیید.

اندازه فیتونیا :

گیاه فیتونیا معمولا در گلدانهای 9cm موجود هستند اما از اطراف تا عرض (25-30 cm) رشد می کند .

رشد :

حد طبیعی رشد (8-10cm) در سال می باشد.

فصل گل :

جنس فیتونیا دارای گل آذین کپه ای است و در آن کپه های سبز رنگ گل عمود بر برگها می ایستند.گلها ممکن است در هر موقعی از تابستان ظاهر شوند . البته گونه های فیتونیا در درجه اول به خاطر برگهایشان پرورش داده می شوند و جدا کردن گلها از گیاه باعث بهبود کیفیت برگها می گردد .

نور :

این گیاهان سایه دوستند . نور زیاد (حتی به طور غیر مستقیم ) برای آنها مضر می باشد.

دما :

گونه های فیتونیا به گرما نیاز دارند . در تمام فصول ، درجه حرارت باید حداقل (18) درجه سانتی گراد باشد اما دمای (21) درجه سانتی گراد را ترجیح می دهند . حداکثر دمای مجاز در فصل تابستان (27) درجه سانتی گراد است که در آن صورت میزان رطوبت باید بالا باشد .

آب :

در تابستان باید گیاه را سیراب نگه داشت و این امر مستلزم 2-3 نوبت آبیاری در هر هفته است . در زمستان این مقدار را به نصف تقلیل دهید اما هرگز نگذارید گیاه آب خود را از دست بدهد. بهتر است از آب باران تصفیه شده استفاده شود .

تغذیه :

در فصل تابستان هر 14 روز یکبار نصف مقدار توصیه شده از کود مایع را به آب گیاه اضافه کنید .

رطوبت :

گونه های فیتونیا باید از جوی مرطوب بهره مند باشند . هر روز گیاه را با آب ولرم از بالا آبپاشی کنید .

پاکیزگی :

برای پاکیزه نگه داشتن گیاه به آبپاشی روزانه اکتفا کنید . از به کار بردن مواد براق کننده برگ خودداری کنید .

هوا :

این گیاهان نسبت به کوران بسیار حساسند . همچنین بخار حاصل از بخاریهای گاز سوز برای آنها خوشایند نیست .

تعویض گلدان :

سالی یکبار در فصل بهار انجام شود . دقت کنید گلدان از زهکشی مناسبی برخوردار باشد .از آنجایی که عمق رویش ریشه ها زیاد نیست ،توصیه می شود برای کاشتن گیاه از یک گلدان کم عمق و یا نصف ارتفاع استفاده شود .

هرس :

ساقه های تنگ را در اوایل تابستان هرس کنید . برای اینکه قلمه های جوان پرپشت تر برویند ، لازم است انتهای رویای آنها 2 یا 3 مرتبه چیده شود.

تکثیر :

تکثیر آنها در فصل بهار بوسیله نشاندن قلمه انتهایی در دستگاه تکثیر با دمای حدودا 24 درجه سانتی گراد انجام می گیرد . در فصل تابستان می توان نمونه های بزرگ و مسن را از طریق تقسیم تکثیر نمود اما از آنجا که نمونه های جوان از جذابیت بیشتری برخوردارند ، بهتر است حداقل هر دو سال یکبار اقدام به نشاندن قلمه کنید.

عمر متوسط :

اگر شما در امر پرورش فیتونیا از مهارت لازم برخوردار باشید ، مدت زیادی زنده می ماند . در غیر اینصورت 4-6 ماه عمر می کند .

گیاهان همراه :

در تنگهای شیشه ای و همچنین در تراریوم در کنارpilea .

سهولت / دشواری :

فیتونیا به طور معمول به عنوان گیاهی سهولت‌آمیز برای پرورش در خانه شناخته می‌شود، اما نیاز به مراقبت و توجه دارد.