رسانه های همکار
در دنیایی که منابع آبی با سرعت نگران‌کننده‌ای در حال کاهش هستند، روش‌های نوین برای آبیاری اهمیت بیشتری پیدا کرده‌اند. یکی از این روش‌ها که توجه کارشناسان و کشاورزان را به خود جلب کرده، آبیاری زیرسطحی است. این روش نه تنها مصرف آب را کاهش می‌دهد، بلکه باعث می‌شود گیاهان ریشه‌های عمیق‌تر، سالم‌تر و موثرتری داشته باشند.
آبیاری زیر سطحی، سیستمی است که در آن آب به صورت مستقیم به ناحیه ریشه گیاه منتقل می‌شود، بدون آن که سطح خاک خیس شود. این سیستم معمولاً شامل لوله‌هایی با سوراخ‌های مخصوص یا نوارهای آبیاری است که در عمق خاک دفن می‌شوند و به طور پیوسته آب را به گیاهان می‌رسانند.
در روش های سنتی آبیاری، درصد زیادی از آب به دلیل تبخیر، باد و روان‌آب هدر می‌رود. اما در آبیاری زیرسطحی، آب مستقیماً در منطقه‌ای قرار می گیرد که گیاه بیشترین نیاز را دارد. این موضوع باعث افزایش بازده، کاهش بیماری های گیاهی ناشی از خیس شدن برگ‌ها و حتی کاهش رشد علف های هرز می‌شود.
خانم مرادی، مالک گلخانه‌ای در شهر کرج، پس از نصب سیستم آبیاری زیر سطحی برای گیاهان زینتی خود، نه تنها مصرف آب را ۴۰ درصد کاهش داد، بلکه متوجه شد که رشد گیاهانش به‌مراتب بهتر و یکنواخت‌تر شده است. او همچنین اشاره می‌کند که نیاز به سمپاشی و کنترل علف هرز نیز کمتر شده است.
این سیستم با رساندن مستقیم آب به ریشه، از تبخیر و جریان سطحی جلوگیری می‌کند و بهینه‌ترین استفاده از منابع آبی را ممکن می‌سازد.
ریشه‌ها در محیطی یکنواخت‌تر و مرطوب‌تر رشد می‌کنند که منجر به استحکام و جذب بهتر مواد مغذی می‌شود.
از آنجا که سطح خاک خشک باقی می‌ماند، آفات و بیماری‌هایی که در محیط مرطوب رشد می‌کنند کمتر توسعه پیدا می‌کنند.
در فضاهای کنترل‌شده مانند گلخانه‌ها، آبیاری زیرسطحی کنترل بهتر رطوبت خاک و رشد یکنواخت گیاهان را فراهم می‌کند.
لوله‌های پلی‌اتیلن با سوراخ‌های یکنواخت یا نوارهای مخصوص آبیاری زیرسطحی از جمله تجهیزات اصلی هستند. برای جلوگیری از گرفتگی، استفاده از فیلترهای مناسب ضروری است.
برای گیاهان زینتی یا گلخانه‌ای، عمق دفن معمولاً ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر مناسب است. در حالی که برای درختان یا گیاهان عمیق‌ریشه، عمق می‌تواند بیشتر باشد.
بررسی دوره‌ای لوله‌ها برای تشخیص نشتی، گرفتگی یا آسیب‌های فیزیکی، عملکرد طولانی‌مدت سیستم را تضمین می‌کند.
| نوع آبیاری | مصرف آب | بازده رشد گیاه | احتمال بیماری | هزینه اولیه |
|---|---|---|---|---|
| سطحی (جوی و پشته) | زیاد | پایین | زیاد | کم |
| قطره‌ای سطحی | متوسط | خوب | متوسط | متوسط |
| زیرسطحی | کم | بسیار خوب | کم | بالا |
آبیاری زیرسطحی یک راهکار هوشمندانه، علمی و کارآمد برای پاسخ به بحران کم‌آبی و بهبود بهره‌وری کشاورزی و باغبانی است. با وجود هزینه بالای نصب، مزایای بلندمدت آن در صرفه‌جویی آب، سلامت گیاه و کاهش بیماری‌ها بسیار چشم‌گیر است. اگر به دنبال روشی پایدار و اثربخش برای مراقبت از گیاهان خود هستید، آبیاری زیرسطحی می‌تواند گزینه‌ای ایده‌آل باشد.
