هشتگ های داغ:
در دنیای امروز که زندگی شهری و آپارتمان نشینی گسترش یافته است، نگهداری از گیاهان آپارتمانی نه تنها به عنوان یک سرگرمی، بلکه به عنوان راهی برای ایجاد فضایی سبز، آرام بخش و سالم در محیط خانه شناخته میشود. با این حال، پرورش موفق گیاهان در فضای بسته نیازمند آگاهی از اصول و روش های صحیح نگهداری است.
در این راهنمای جامع، تمامی نکات کلیدی، از انتخاب مناسب‌ترین گیاهان برای فضای آپارتمان تا روش های آبیاری، نوردهی، تغذیه و مقابله با آفات، به‌طور کامل بررسی شده‌اند. این راهنما با به روزترین اطلاعات سال ۲۰۲۵، شما را در مسیر تبدیل شدن به یک باغبان حرفه ای در فضای داخلی همراهی می کند.
امروزه گیاهان آپارتمانی در همه جا نه تنها در سالن هتلها، بانکها و ادارات بلکه بصورت گیاهان کوچکتر با توجه فراوان بر بالای قفسه پرونده ادارات پشت پنجره ها آشپزخانه ها و در اتاق انتظار پزشکان و بیمارستانها در دفاتر کار شرکتها و مکانهایی که امکان رشد و نمو دارند به چشم می خورند. آنها به زندگی ما کیفیت خاصی می بخشند و ما باید به این خاطر شکر گزار باشیم. براستی چرا گیاهان تا این حد جلب توجه میکنند؟ دلایل بسیاری می تواند وجود داشته باشد.
شهرنشینان در دنیایی از شتاب و هیاهو زندگی میکنند دنیای مواد پلاستیکی، ظروف یکبار مصرف و سرگرمی های لحظه ای در تلویزیون و… اما گیاهان اسوه پایداری اند، آنها به رشد و زندگی مشغولند و ما جز تأمین احتیاجات اولیه آنها و فراهم کردن شرایط مناسب نمی توانیم کار چندانی در جهت تسریع رشدشان انجام دهیم، آنها نوعی اثاثیه زنده محسوب می شوند و علاوه بر تزئین مکانها و تا حدی تلطیف هوا به راحت تر بودن و دوستانه تر بودن محیط کمک می کنند و موجب می گردند که هر محلی از حالت خشک و بی روح خارج گردد.
هنگامیکه اولین برگها پدیدار میشوند یا گیاه برای نخستین بار گل می دهد، موفقیت در انجام کار به انسان دست می دهد. آنها برای بسیاری از مردم دارایی ارزشمندی به شمار می آیند و اغلب مواقع با خاطره خوش یک دوست یا یک مکان همراهند و گاهی ساقه بریده شده و یا بذری را به یاد می آورند که با موفقیت ریشه داده است .
پرورش گیاهان در خانه و یا در گلدان هایی در مجاورت خانه به هیچ وجه یک سرگرمی تازه نیست برای یافتن نخستین نشانه از پرورش گیاهان آپارتمانی باید به حدود پنج هزار سال پیش که چینی ها در قصرهای خود به کاشت گیاهان در گلدان های زینتی می پرداختند. بازگردیم، نشانه هایی بصورت نقوشی با برجستگی کوتاه مربوط به 1400 سال قبل از میلاد وجود دارد که حاکی از گردآوری گیاهان توسط یونانیهاست.
باغهای معلق بابلی متشکل از گیاهان زینتی یا درختانی بوده است که در ایوانها و حیاط های مرتفع ساخته شده به دست انسان پرورش داده می شوند و نیز نشانه هایی از پرورش گیاهان خانگی در تمدن های ایران ،یونان ، روم باستان و مصر. یعنی در واقع در دور دست است .
جالب است بدانیم در همان دوران ها گیاهان زینتی و درختان بزرگ با موفقیت از مناطق دوردست جابجا و دوباره کشت می شدند کلیساها و دیرها نقش فراوانی در پیشبرد این امر ایفا نمودند، اگر چه باید پذیرفت که اکثر مزروعات خانگی آنان را گیاهان و رستنی های کمیابی که بیشتر استفاده ی داروئی داشتند، تشکیل می دادند.
قرن نوزدهم در حقیقت بهترین دوران برای گردآورندگان و پرورش دهندگان گل و گیاه بود. در آن زمان هنر ساختن گلخانه و گرم خانه به خوبی گسترش یافته بود.اعیان . اشراف و توانگران برای بدست آوردن بیشترین تعداد گیاهان کمیاب با یکدیگر در رقابت بودند.آنها این گیاهان را در خانه های خود پرورش میدادند تا میهمانان خود تحت تاثیر قرار دهند.
تولید کنندگان گیاهان از جمله ویچ و سندرز برای یافتن گرد آوری گونه ها و واریته های جدید افرادی را به سراسر دنیا اعزام کردند.اختراع جعبه سیار واردین در سال 1834 توسط ناتانیل وارد کمک فراوانی به واردات اقلام کمیاب نمود.این جعبه در اصل گلخانه کوچک قابل حملی بود که در طی مدت حمل و نقل نمونه ها با کشتی ، فضای مناسبی را برای آنها فراهم میکرد.
دنیای متحول قرن بیستم ، مجموعه های خصوصی بزرگ را پراکنده و یا نابود کرده ، سبکها و مرسومات تغییر یافتند و بسیاری از این گیاهان در طول جنگ های دهه 1920 و 1930 ناپدید شدند . با وجود این ، همه گیاهان از بین نرفتند چرا که هنر پرورش گیاهان آپارتمانی از پیش در بسیاری از جوامع بشری رواج یافته بود.
در اواخر دهه 1950 و اوایل دهه 60 میلادی ناقوس مدپرستی بار دیگر به گوش رسید و گیاهان در شماره های رو به افزایش در خانه ها پدیدار شدند و سپس در ادارات ، بانکها ، رستوران ها وهتل ها و سایر اماکن عمومی انتشار یافتند.امروزه گیاهان زینتی بخش ، پذیرفته شده و مورد انتظار از زندگی ما میباشد.
گیاهان آپارتمانی گیاهانی هستند که به سبب داشتن برگها یا گلهای زینتی و یا هردو در داخل اماکن پرورش داده میشوند . آنها نه تنها باید توانایی حفظ بقای خود را داشته باشند بلکه باید بتوانند در شرایطی که ما در آن زندگی میکنیم یا به کار مشغولیم و با در نظر گرفتن اینکه این شرایط در حال تغییر بوده و مهمتر آنکه برای نگهداری و پرورش گیاهان تخصیص داده نشده است، به رشد خود ادامه دهد. گرچه این مکان ها خودبه خود حائز شرایطی نسبتا مناسب برای حفظ گیاهان نیز میباشند.
یک گیاه به مقدار زیادی نور احتیاج دارد، با وجود این اکثرا گیاهان به اصطلاح آپارتمانی از تابش مستقیم آفتاب تابستانی بخصوص در میانه روز صدمه میبینند زیرا باعث سوختگی برگ های آن ها میشود.هرچه گیاه سبز تر باشد احتمال بیشتری برای موفقیت در پرورش آن در فضای بسته با نور کم وجود دارد، گونه های رنگ دار و روشن لازم است در روشن ترین محل ممکن نگهداری شوند.
گیاهان جریان هوا را بدون قرارگرفتن در معرض شدت آن نیاز دارند.بنابر این آن ها را نباید در اتاق های در بسته که مورد استفاده قرار نمیگیرند محبوس کرد. نوسانات بیش از حد دما برای گیاهان مناسب نیست . برخی گیاهان حرارت مرکزی را بهتر از بقیه تحمل میکنند اما در هر حال رطوبت چیزی است که همه آنها بیش از هر موجود دیگری در فضای بسته آپارتمان از دست میدهند.
دستگاهای مرطوب کننده ای که بر روی رایاتور نصب میشوند به رفع این مشکل کمک میکنند.در هر جا ممکن است گلدانها را بر روی مواد مناسب و مرطوب باید قرار داد یا این که گلدان را درون ظروف بزرگتری گذاشته ،اطراف آن را با خزه یا تورب مرطوب پوشاند.
همه گیاهان، چه آپارتمانی و چه غیر ،آپارتمانی، هر چند وقت یکبار به آبیاری نیاز دارند. دانستن میزان آب مورد نیاز هر گیاه خاص و آبیاری آن فقط در مواقع لازم نکته ای حائز اهمیت میباشد. اغلب گیاهان به استثنای سرخس و چند گیاه آبدوست دیگر دوره های بی آبی را با موفقیت پشت سر می گذراند در حالیکه آنچه بیش از هر عامل دیگری سبب مرگ گیاهان آپارتمانی میگردد آبیاری بیش از اندازه است.
اگر شما مرتکب چنین اشتباهی شده و گیاه خود را آبزده کردید، آن را در یک اطاق هواخور بگذارید تا بطور طبیعی آب خود را دفع کند. تلاش نکنید که با قرار دادن گیاه در یک محل گرمتر جریان را تسریع کنید. گیاهان گلدار به استثنای چند مورد مهم باید به عنوان میهمانان خانه تلقی کردند و پس از دوره شکوفایی با مانند پامچال فرنگی (Cretain) به دور انداخته شوند و یا مانند آزالیا برای تغذیه و مراقبت تا فصلی دیگر به گلخانه بازگردانده شوند. برخی از گیاهان آپارتمانی قادر به گل دادن بوده و دارای برگهای جذابی نیز می باشند.
با در نظر داشتن اینکه هیچ گیاهی بطور طبیعی در گلدان با ظرف بطور مناسبی رشد و نمو نمیکند لازم است گه گاه اعمال معینی را در جهت حفظ سلامتی و کنترل گیاه انجام دهیم. اولین کار تعویض گلدان است. این عمل برای سالم نگه داشتن ریشه ها انجام می پذیرد.
ابتدا باید ببینید که آیا ریشه گیاه دچار کمی فضای گلدان شده است و یا به عبارتی تمام خاک گلدان تبدیل به توده ای از ریشه گشته و اثری از خاک بمقدار کافی به چشم می خورد؟ گاهی اوقات می توانید وقوع چنین امری را از ظاهر گیاه حدس بزنید در اینگونه مواقع ممکن است قسمت فوقانی گیاه برای گلدان سنگین بنظر برسد ، یا گیاه در فصل بهار رشد تازه ای از خود نشان ندهد، یا حتی شما متوجه ریشه هایی شوید که از سوراخ کف گلدان بیرون آمده اند.
با این همه مطمئن ترین روش این است که گلدان را وارونه کنید، لبه فوقانی آن را آهسته به سطح سختی بکوبید و گیاه را به آرامی کمی به بیرون از گلدان هدایت کنید تا ریشه ها دیده شوند. همیشه قبل از تعویض گلدان گیاه را خوب آبیاری کنید و بگذارید آب اضافی از گلدان خارج شود.
پس از تعویض گلدان گیاه نباید زیاد آبیاری شود تا ریشه های آن برای یافتن رطوبت به کاوش در خاک جدید ترغیب گردند. همیشه پس از تعویض گلدان گیاهان را در محلی دور از آفتاب قرار داده و یا به کمک یک ورق کاغذ آنها را از تابش مستقیم نور خورشید حفظ کنید.
علیرغم تعریض گلدان برخی از گیاهان بخصوص آنهایی که رشد سریعتری دارند همیشه قادر به اخذ مواد غذایی از خاک درون گندان نیستند. از طرف دیگر گیاه ممکن است بقدری بزرگ شده باشد که تعریض گلدان میسر نگردد. در چنین مواقعی غذا دادن به گیاه هنگامی که در حال رشد کردن و گل دادن است امری ضروری است.
آسان ترین روش تغذیه گیاهان حل کردن مواد غذایی در آب است. در حال حاضر چندین نوع ماده غذایی در بازار وجود دارد که برای اکثر گیاهان آپارتمانی مناسب میباشند همچنین با بعضی مواد میتوان در هنگام آبپاشی گیاه را از راه برگها تغذیه نمود. در هنگام استفاده از اینگونه مواد غذائی هرگز آنها را بیشتر از میزان ذکر شده در دستور العمل به آب اضافه نکنید.
در خیلی از موارد حتی بهتر است مقدار کمتری از آنچه گفته شده بکار رود اغلب گیاهان را باید مرتباً هرس کرد. برای تعدادی از آنها این امر فقط جنبه بهداشتی و آرایشی دارد و صرفاً شامل حذف گلها و برگهای خشک و خراب میگردد.
1. دلیل اول مرتب و آراسته نگاه داشتن گیاه است. اغلب مواقع در خانه و یا در باغچه سانه های بلند و زاندی تولید میشود. اینگونه ساقه ها را باید هرس کردو گیاه را کوتاه نمود تا ظاهر جذابی پیدا کنند و پرپشت تر شود.
2.دلیل دوم تحریک گیاه به گل دهی .است با برداشتن نقاط رویش گیاه به جای درآوردن برگهای جدید تمام نیروی خود را به تولید غنچه و گل اختصاص میدهد گاهی اوقات نگهداری گیاه در گلدانی که کمی برای آن تنگ باشد نتیجه مشابهی خواهد داشت.
در هنگام هرس همیشه از چاقو یا قیچی قلمه زنی نیز استفاده کنید و هراسی از بکار بردن آنها نداشته باشید چنانچه از محل برش ساقه شیره گیاهی تراوش شود. آنرا آغشته به چسب پیوند یا پارافین کنید تا محل زخم پانسمان گردد.
این سؤال که چه خاکی را برای چه گیاهی بکار ببریم برای بهزیستی بعضی از گیاهان جنبه حیاتی دارد در حالیکه برخی دیگر تقریباً با هر نوع خاکی سازگاری دارند. هرگز از خاک باغچه استفاده نکنید. خاک باغچه محتوی بذر علفهای هرز عوامل بیماری زا و شاید آفت است و به احتمال زیاد از زهکشی خوبی برخوردار نیست. همیشه بهترین کار خریداری کمپوست است. بر طبق سنت درست کردن خاک گلدان همیشه یک هنر و یک راز محسوب می شده است.
باغبانان قدیم با پنهانکاری فراوان از مخلوطهای مخصوصی که برای پرورش گیاهان مختلف بکار میبردند پاسداری مینمودند و در حقیقت در عصر حاضر نیز هنوز عده ای این کار را انجام میدهند. در کتابهای باغبانی قدیمی تر برای هر گیاهی یک کمپوست متفاوت میتوان یافت. این موضوع شدیداً باعث نگرانی پرورش دهندگان گیاه شده بود. لذا یک مؤسسه بزرگ تحقیقات بستانکاری بنام مؤسسه جان انیز (Institue John innes) واقع در شهر ساری انگلیس اقدام به عرضه نوعی کمپوست عمومی نمود که تقریباً برای همه گیاهان گلدانی مناسب بود. از اینرو ، امروزه کمپوستهای متنوع و فراوانی همه جا در اختیار است.
ترکیب آنها عبارت است از ۷ حجم لوم سترون شده برای تغذیه گیاه ، ۳ حجم پیت برای نفوذ هوا به داخل خاک و حفظ آب گلدان و ۲ حجم ماسه برای زهکشی کمپوست مخصوص بذرافشانی کود شیمیایی ندارد اما کمپوستهای شماره ٢٠١ و ٣ دارای کود پایه میباشند شماره هر کمپوست غلظت کود آن را نشان میدهد بطوریکه شماره ۱ از کمترین غلظت برخوردار میباشد شماره ۲ دو برابر و شماره ۳ سه برابر غلظت دارد.
در این مقاله از آنها بعنوان کمپوستهای لومی شماره ۱، ۲ و یا ۳ نام برده شده است. همچنین انواع توربی و بدون لوم نیز وجود دارد که برای بسیاری از گیاهان مناسب میباشد. توجه کنید که این کمپوستها را نباید بیش از حد در گلدان فشرد و همچنین هرگز نباید اجازه داد که کاملاً خشک شوند. این کمپوستها برای سرخسها عالی اند اما برای گیاهان سریع الرشدی که همیشه باید مقدار زیادی مواد غذائی در دسترس داشته باشند مناسب نیستند.
بعضی از گیاهان برای اینکه خوب رشد کنند به کمپوستهای بدون آهک نیاز دارند. این کمپوستها معمولاً از نوع توربی میباشند و برخی از گیاهان بویژه ، آناناسی ها از یک کمپوست سبک با تهویه خوب بهره میبرند برای اینگونه گیاهان از کمپوستی توربی که با خزه اسفاگنوم سبک شده باشد استفاده کنید.
ظهور آفات و بیماری ها بخصوص بر روی گیاهانی که با دقت از آنها مراقبت میشود ناراحت کننده است. آفات و بیماری ها به دلایلی گوناگون و گاه مهم ظاهر میشوند شایع ترین عامل مسری بودن و انتقال آنها از گیاهی به گیاه دیگر و حتی از باغچه به گیاهان داخل ساختمان و یا از نمونه ای که بتازگی خریداری شده به مجموعه موجود میباشد. در سایر موارد گیاه آمادگی حمله آفت و یا بروز بیماری را دارد و محیط گرم و خشک خانه و یا شیوه مراقبت از گیاه باعث بروز آنها می گردد. این مسئله در مورد بیماریها بیشتر از آفات مصداق دارد.
اگر نگران گیاهان خود هستید اتخاذ رویه پیشگیری از بیماری ها بوسیله کاربرد مواد شیمیائی مناسب کار عاقلانه ای است برای این کار هر ۱۴ تا ۲۱ روز یکبار در ماه های تابستان حشره کش یا قارچ کش مناسب را طبق دستور العمل مربوطه در آب رقیق کرده و درون سمپاش بریزید و گیاهان را با آن سمپاشی کنید.
دوری از بسیاری ازآفات و بیماری های گیاهان آپارتمانی تنها با خریداری نمونه های سالم و حفظ آنها در شرایط کاملاً مناسب امکان پذیر است. پیشگیری همیشه بهتر از درمان است با وجود این در صورت بروز مشکل قبل از هر چیز مورد را به کمک بخش مشکلات احتمالی این مقاله شناسایی کنید تا از نحوه معالجه گیاه مطلع گردید. استفاده از بسیاری از سموم شیمیایی در صورت استفاده نادرست می توانند خطرناک باشند بنابراین همیشه بی خطر ترین راه را انتخاب کنید .
استفاده از سموم کم خطر ایمن ترین روش معالجه است. گاهی اوقات می توان گروه های کوچک آفات را با دست از بین برد. آفتی مثل mealy bug را نیز اغلب میتوان با کمی الکل متیلیک رقیق از بین برد. افزایش رطوبت معمولاً از ظهور مجدد کنه قرمز (red spider mite) جلوگیری می کند.
چنانچه مجبور به استفاده از آفت کش قویتری هستید باید طبق دستور مربوطه عمل کنید تا هم سلامتی خودتان حفظ شود و هم از آلودگی محیط جلوگیری گردد.
چنانچه گیاهان شما از رشد خوبی برخوردار باشند ممکن است بخواهید تعداد بیشتری از آنها بعمل آورید و یا شاید دیگران از شما بخواهند از میان نمونه های در حال رشدی که دارید تعدادی نمونه جوان به آنها بدهید. هیچکس نمی تواند خود را چه در مورد گیاهان خانگی و چه در مورد گیاهان غیر خانگی باغبان بنامد مگر اینکه سررشته ای از هنر تکثیر داشته باشد روشهای گوناگونی برای تولید مثل و تکثیر گیاهان وجود دارد که برخی از آنها مناسب تر و موفقیت آمیز ترند. بهترین روش تکثیر در مورد هر گیاهی با گیاه دیگر متفاوت است و اغلب اوقات میتوان آن را از نحوه رشد گیاه دریافت .
کاشت بذر اولین و شاید متداولترین روشی است که توسط پرورش دهندگان حرفه ای بکار گرفته شده است این روش علیرغم برخی مشکلات موجود در ارتباط با هیبریدها (گیاهانی که از آمیزش گونه های متفاوت تشکیل میگردند) در بسیاری از مواقع ارزانترین روش تولید مثل می باشد. بعنوان مثال اکثر گیاهان و همینطور تمام گیاهان یکساله از کاشت دانه میرویند در حال حاضر بذر گیاهان آپارتمانی هر روز به مقدار بیشتر و بیشتر وارد بازار شده و در دسترس علاقمندان غیر حرفه ای قرار می گیرد.
با وجود این بعضی از گیاهان از دانه به عمل می آیند، ولی گیاه به عمل آمده ویژگی های مورد توجه والدین خود را دارا نمی باشد. این دسته از گیاهان را باید به کمک قسمتی از خود گیاه مادر تکثیر نمود که رایج ترین شیوه آن قلمه زدن است.
قلمه ها انواع مختلفی دارند. معمولترین نوع آنها قلمه انتهایی ( stom tip ) است که عبارت است از قطعه ای از ساقه به همراه یک یا دو برگ و یک نقطه رویش در مورد بعضی از گیاهان میتوان ساقه را به قطعات چند سانتیمتری تقسیم کرد. در صورت وجود یک چشم، یا جوانه خفته در هر قطعه مورد نظر، ساقه ریشه داده و جوانه شروع به رشد خواهد نمود.
معمولا برای این روش تکثیر ساقه باید نسبتاً چوبی باشد که به قلمه (stem section cutting) معروف است. به این طریق می توان از یک ساقه بلند چندین گیاه بوجود آورد. همچنین، بسیاری از گیاهان را میتوان بوسیله قلمه جوانه برگ (leaf bud cutting) تکثیر نمود که در آن قسمت کوچکی از ساقه همراه با یک برگ و یک جوانه مورد استفاده قرار می گیرد.
برای برخی از گیاهان قلمه های ساقه و برگ مناسب ترند. بخشی از برگ را همراه با دمبرگ آن درون خاک گلدان قرار می دهند و پس از مدتی گیاهچه ای جوان از انتهای برگ میروید در مورد برخی دیگر باید خود برگ را قطعه قطعه کرد و یا یک برگ کامل را که رگبرگهای آن با چاقوی تیز شکاف خورده باشند روی ماسه مرطوب قرار داد. گیاهچه ها از بعضی از قطعات برگ شروع به نمو خواهند نمود. این قلمه ها را قلمه برگ می نامند.
در مورد برخی از گیاهان میتوان بوته آنرا به چند قسمت تقسیم کرد که البته هر قسمت حامل ساقه و ریشه میباشد و بدین ترتیب گیاه را به دو یا سه و یا گاهی چهار قسمت تقسیم نمود. گاهی اوقات یک برش صحیح با یک چاقوی تیز در کمک به این امر مؤثر است. این روش تکثیر را که روش آسانی است تقسیم می گویند .در مورد گیاهان غده ای (tuberous plants ) می توان غده را به چند قسمت تقسیم کرد بطوریکه هر قسمت دارای یک نقطه رویش باشد بعضی از گیاهان خود گیاهچه های جوان تولید میکنند که با میافتند و یا می توان آنها را از سافه جدا کرد.
گاه میتوان از روش خوابانیدن هوایی استفاده نمود. در این روش قسمت فوقانی گیاه در حالیکه هنوز بر روی ساقه اصلی به رشد خود ادامه میدهد وادار به تشکیل ریشه می گردد. روش آسانتر تکثیر گیاه بوسیله خوابانیدن ساقه در گلدانی مجاور به گیاه اصلی است که در مورد برخی از گیاهان بکار میرود و بالاخره بعضی از گیاهان بویژه آناناسیها (bromenads) از طریق جدا کردن پاجوش هایی (offsets or suckers) که از پایه گیاه می رویند تکثیر می یابند.
بکارگیری ابزار مناسب عمل تکثیر را آسانتر و مؤثرتر می نماید. پیشتر از چاقوی تیز نام بردیم علاوه بر آن پودر هورمون ریشه زا برای ریشه دادن گرد گوگرد برای ضد عفونی پارافین و چسب پیوند برای پوشاندن جراحات گیاه اهداء کننده یا مادر کمپوستی که متشکل از ۵۰٪ ماسه و ۵۰٪ تورب یا لوم باشد و صفحات کوچک شیشه یا سرپوش پلاستیکی برای پوشاندن گلدانهایا جعبه های گل نیز اقلام مهمی به شمار می آیند. به خاطر داشته باشید که هر روز شیشه را بلند کرده و یا سینی کاشت بذر را هوا دهید تا جوانه ها در حین سبز شدن دچار بیماری مرگ گیاهچه نشوند.
دستگاه تکثیر وسیله ای سودمند اما گرانقیمت است. این دستگاه متشکل از یک سینی است که یک المنت الکتریکی با ولتاژ پایین جهت گرم کردن خاک در کف آن قرار دارد و روی آن برای حفظ رطوبت بوسیله یک درپوش پلاستیکی پوشانده می شود. این دستگاه بخصوص برای قلمه هایی که به آسانی شروع به ریشه زدن نمی کنند مفید است. بسیاری از گیاهان در آب هم ریشه می زنند. این روش در مورد گونه های مختلف مستلزم تجربه کافی است.
در سال های اخیر، روشی نوین به نام کشت در آب یا آبکشت دائم به دنیای گیاهان آپارتمانی معرفی شده است. گرچه این ایده مدت‌هاست مطرح شده، اما اکنون با پیشرفت های جدید در تأمین مواد مغذی، کاربردی‌تر از همیشه شده است.
اصلی ترین چالش در پرورش گیاه در آب، تأمین مناسب مواد مغذی برای ریشه ها بوده است. اما امروزه با استفاده از تبادلات یونی و کودهای مخصوص، عناصر غذایی به شکل کنترل شده و تدریجی در اختیار گیاه قرار می گیرند. این باعث می شود گیاه بدون خطر سوختگی یا کمبود مواد غذایی رشد کند.
در این روش، کود شیمیایی گرانوله در ته ظرف قرار می گیرد. آب لوله کشی، آب باران یا آب تصفیه شده با آن واکنش داده و به تدریج مواد غذایی مورد نیاز گیاه آزاد می شود.
نکته مهم اینجاست که چون خاکی وجود ندارد، خطر آب زدگی ریشه ها (یکی از دلایل شایع مرگ گیاهان در خاک) از بین می رود.
گیاهان یا مستقیماً از قلمه زدن در آب رشد می کنند یا از خاک به آب منتقل می شوند. برای انتقال از خاک به آب باید:
گرچه این روش جذاب و مدرن است، اما خالی از مشکل نیست:
با وجود این چالش ها، آبکشت مزایای فراوانی دارد:
این روش نه تنها در خانه ها بلکه در سطح تجاری نیز استفاده می شود. در حال حاضر، آبکشت مدرن شامل سیستم های پمپ دار است که مواد مغذی را به پای ریشه می رسانند، سپس مایع تغذیه ای جمع آوری و بازتصفیه شده و دوباره به گیاه بازگردانده می شود. این سیستم ها در تولید گیاهان زینتی، سبزیجات گلخانه ای و حتی کشاورزی پیشرفته کاربرد دارند.
روش آبکشت یک تکنیک جذاب، مدرن و بسیار کارآمد برای نگهداری گیاهان است، به ویژه برای افرادی که دنبال راهی ساده، تمیز و کم دردسر هستند. با رعایت اصول و انتخاب گیاهان مناسب، می توانید از زیبایی و طراوت گیاهانی بهره مند شوید که بدون نیاز به خاک رشد می کنند.
در دنیای نگهداری گیاهان آپارتمانی، انتخاب گلدان یا ظرف مناسب نقش مهمی در سلامت، رشد و زیبایی گیاهان دارد. بسته به نوع گیاه، سبک زندگی شما و فضای موجود، می توان از گلدان های زمینی، آویزی، شیشه ای، پلاستیکی یا ترکیبی از چند گیاه در یک گلدان استفاده کرد. در این مقاله با انواع گلدان و کاربردهای خاص آن ها آشنا می شوید.
گیاهانی که در آب نگهداری می شوند، نیازمند گلدان هایی هستند که به دلیل وجود آب درون آن ها، وزن کافی برای حفظ تعادل داشته باشند. گلدان های شیشه ای یا پلاستیکی سنگین تر برای این منظور مناسب ترند. استفاده از آب لوله کشی تصفیه نشده یا باران توصیه نمی شود؛ در عوض از آب بدون املاح و با کود گرانوله در ته ظرف استفاده می شود تا مواد غذایی به صورت تدریجی در اختیار ریشه قرار گیرد.
اگر می خواهید از فضای بالای اتاق یا ایوان نیز استفاده کنید، گلدان های آویزی انتخاب مناسبی هستند. این گلدان ها می توانند به شکل یک تایی، دوتایی یا سه تایی طراحی شوند. معمولاً بافت های آویزی یا جاگلدانی های طنابی برای گیاهان بالارونده یا رونده مانند پتوس، گندمی یا مارانتا جلوه ای خاص ایجاد می کنند.
در محیط های خشک، بهترین روش برای حفظ رطوبت، استفاده از تنگ ها یا ظروف شیشه ای دهان گشاد است. این ظروف مانند گلخانه های کوچک عمل می کنند. گیاه با تبخیر آب، رطوبت محیط اطراف خود را تأمین کرده و شرایط اقلیمی مناسبش را حفظ می کند.
یکی دیگر از روش های زیبا برای پرورش گیاهان، ترکیب چند گونه مختلف در یک گلدان بزرگ است. این نوع چیدمان هم از نظر بصری جذاب است و هم باعث افزایش رطوبت در اطراف گیاهان می شود.
با شناخت دقیق از نوع گیاه و نیازهای آن، می توانید بهترین گلدان یا ظرف را انتخاب کنید. گلدان های شیشه ای، آویزی، تنگ های دهان گشاد یا گلدان های بزرگ گروهی، هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. پس از موفقیت در پرورش گیاهان تکی، ترکیب گروهی آن ها می تواند تجربه ای زیبا و هیجان انگیز برای هر گیاه دوست باشد.
یکی از عوامل اصلی از بین رفتن گیاهان آپارتمانی، آبیاری بیش از اندازه است. اگرچه هر گیاه نیاز متفاوتی به آب دارد، اما با رعایت چند قاعده کلی می توان از بسیاری از مشکلات جلوگیری کرد. همچنین اگر نیاز به استفاده از سموم برای دفع آفات پیدا کردید، رعایت نکات ایمنی بسیار ضروری است.
همیشه قبل از آبیاری، خاک گلدان را با دست آزمایش کنید. خاک سطحی باید تقریباً خشک باشد. با فرو بردن انگشت در خاک، مطمئن شوید که خاک زیرین نیز خیس نیست.
برخی گیاهان مانند سرخس ها همیشه به خاک مرطوب نیاز دارند، اما بیشتر گیاهان در دوره هایی از خشک شدن خاک رشد بهتری دارند.
در زمستان نیاز آبی گیاهان کمتر است. اما در فصل های گرم مثل بهار و تابستان، گیاهان به آب بیشتری نیاز دارند. برنامه ریزی آبیاری باید بر اساس فصل و شرایط محیط انجام شود.
اکثر گیاهان باید از بالا آبیاری شوند. در این روش، گلدان را تا لبه از آب پر کنید تا آب از سوراخ های زیر گلدان خارج شود. پس از ۱۵ دقیقه:
برخی گیاهان مانند بنفشه آفریقایی، نباید آب روی برگ هایشان بریزد. برای آن ها می توان:
آبیاری کم ولی مکرر باعث می شود ریشه ها به سطح خاک بیایند و هوا وارد خاک نشود. بهترین روش این است که گیاه یک آبیاری کامل دریافت کند و سپس یک دوره خشک را تجربه کند تا ریشه ها تنفس کنند.
در برخی موارد برای از بین بردن آفات، نیاز به استفاده از حشره کش ها و سموم است. رعایت نکات زیر برای سلامت گیاه، محیط و خودتان الزامی است:
گلات بی‌حال شدن؟! نذار بیشتر از این زجر بکشن!
8 عدد کود با 25 درصد تخفیف 535000 تومان
تخفیف ها، آموزش و هدیه مخصوص گیاه‌دوست‌ها
