هویا
نام علمی : Hoya Carnosa
نام انگلیسی : WAX FLOWER
این گیاه بالارونده براساس نام شخصی انگلیسی نامگذاری شده است. توماس هری در اواخر قرن هجدهم در کاخ سایون (SyonHouse) واقع در میدل سکس سرباغبان دوک نور تامبرلند (Northumberland) بوده است. هویا متعلق به تیره استبرق (Asclepiadaceae) می باشد و در حدود ۷۰ گونه شناخته شده از آن وجود دارد. خواستگاه این گونه ها خاور دور با در نظر گرفتن نواحی گرمسیر استرالیا است .
این گیاهان به خاطر بافت موم مانند گلها و برگهایشان در میان عامه در زبان انگلیسی به گل مومی مشهورند. فقط دو گونه از این گیاهان به طور عمومی عرضه می شود از بین این دو پرورش H. camosa متداول تر و نگهداری آن آسان تر است. این گونه برای پرورش بر روی دیوار گیاه مناسبی است و اغلب بدون نیاز به تکیه گاه به دیوار می چسبد. برگهای گوشتی و تخم مرغی شکل آن به صورت جفت جفت می رویند . حدودا (۵cm) طول و (۲/۵cm) پهنا دارند.
گلهای ستاره مانند این گیاه در خوشه های ۱۲ تا ۱۵ تایی با مرکز قرمز رنگ می رویند. نمونه های خوب این گیاه غرق گل می شوند. همچنین نوع رنگ دار زیبایی از این گونه وجود دارد که مانند نوع سبز آن به آسانی قابل پرورش است ،اما در دفعات کمتر و به تعداد کمتری گل می دهند. نمونه های بالغ اغلب شاخه های جوان بی برگی به طول تقریبی (۴۵cm) تولید می کنند . این شاخه ها را نباید از گیاه جدا کرد ، زیرا برگهای آن مدتی بعد خواهند رویید .
گونه H. bella کمی ظریف تر است و برگهایی بسیار کوچکتر و ساقه هایی کوچک و آونگی دارد .بهتر است این گیاه در آویز سبدی پرورش داده شود. گلهای آن شبیه به H. samosa می باشند. با این تفاوت که گلبرگهایشان سفید خالص است. قسمت مرکزی هر گل به رنگ قرمز می باشد در هنگام خرید گونه های هویا نمونه ای را انتخاب کنید که دارای برگهای سفت و گوشتی و بخشهای نورسته باشد. گاهی اوقات این گیاهان به صورت تربیت شده به دور چوب خم یا حلقه سیمی و اغلب بدون گل عرضه می شوند.
H. camosa با برخورداری از تکیه گاه مناسب و زمان کافی برای رشد به گیاه بزرگی تبدیل می گردد. هویا می تواند تا ارتفاع (۱۲۰cm) و عرض (۴۶cm) رشد کند. H.bella ابعداد بسیار کوچکتری دارد. ارتفاع آن تقریبا یا (۳۰cm) و عرض آن (۲۰cm) می باشد. اندازه H.camosa در گرمخانه ممکن است به (۵m) برسد.
H.camosa قادر است در عرض یکسال (۴۵cm) یا بیشتر رشد کند اما رشد H. bella فقط (۱۵cm -۱۲) است.
فصل گل آنها سرتاسر تابستان است هر چند که در ماه خرداد یکباره پر از گل می شوند و این رشد ناگهانی گلها گاهی اوقات برای بار دوم در ماه شهریور تکرار می گردد. هرگز نباید دمگل گلهای خشکیده را از گیاه جدا کرد زیرا سری بعدی گلها روی همان دمگل های قبلی می رویند. از جابه جا کردن هویا خودداری کنید، جابجایی زیاد باعث ریزش غنچه ها می گردد.
از رایحه خفیف اما واضحی برخوردارند مایع چسبنده شهد مانندی از گلها می چکد .
این گیاهان به روشنایی کامل نیاز دارند اما باید در برابر آفتاب نیم روزی محافظت شوند زیرا ممکن است باعث لک شدن برگهای آنها گردد.
در فصل زمستان هویا سرمای (۱۰) درجه را تحمل می کند و در( 2 ) درجه پایین تر از آن نیز زنده می ماند. H.bella در این فصل به حداکثر دمای (۱۶) درجه نیاز دارد و حداقل دما نباید پایین تر از (۱۰) درجه باشد. حداکثر دما در فصل تابستان برای هر دو گونه (۲۴) درجه است.
این گیاهان دوست دارند بیش از اندازه آبیاری شوند. در تابستان هفته ای یک نوبت آبیاری کافی است مگر اینکه هوا بسیار گرم باشد در زمستان هر دو هفته یکبار گیاه هویا را آبیاری کنید. بهتر است از آب باران استفاده شود.
در فصل تابستان هر ۴-۳ هفته یکبار به مقدار توصیه شده از کود مایع را به آب گیاه اضافه کنید.
تقریبا هر ۱۴ روز یکبار آبپاشی با آب ولرم برای گیاه سودمند است. در موقع انجام این کار از پاشیدن آب بر روی گلها خودداری کنید. این گیاهان همچنین از قرار گرفتن بر روی ریگ مرطوب لذت می برند. در دوره سرد استراحت زمستانی ، هویا باید از رطوبت کمتری برخوردار باشد.
آبپاشی قاعدتا گیاه را پاکیزه نگاه می دارد. با وجود این در صورت غبار آلود بودن برگها می توانید با یک پارچه مرطوب اقدام به تمیز کردن آنها کنید. از بکار بردن مواد براق کننده برگ خودداری کنید.
هویا را از کوران شدید دور نگاه دارید.
خاک مناسب برای این گیاهان کمپوست لومی شماره ۲ است. وجود آجر خرد شده در کف گلدان به فرایند گل دهی کمک می کند.
این عمل نباید بیشتر از ۳-۲ سال یکبار انجام شود. در صورت تنگ بودن گلدان ، گیاه بهتر گل می دهد. دقت کنید که گلدان از زهکشی خوبی برخوردار باشد. بهتر است از گلدان سفالی استفاده گردد.
ایجاد جراحت برای گونه های هویا خوب نیست . اما برگهای خراب آنها باید برداشته شود.
در فصل بهار اقدام به نشاندن قلمه های انتهایی در مخلوط ماسه و تورب بنمایید. انتهای قلمه ها را به گرد هورمون ریشه زا آغشه کنید و پس از نشاندن ، آن ها را در زیر سرپوش پلاستیکی در دمای (۲۱) درجه قرار دهید. البته قلمه زدن از این گیاهان برای افراد غیر حرفه ای کار ساده ای نیست. تکثیر آنها از طریق خوابانیدن نیز امکان پذیر است.
H.camosa عمری بسیار طولانی دارند. H.bella که نگهداری آن به آسانی H.camosa نیست احتمالا” ۲-۳ سال عمر می کند.
شاید بهتر باشد این گیاهان را به تنهایی پرورش دهید .زیرا به علت نحوه رشدشان به خوبی با گیاهان دیگر نمی آمیزند.
H.camosa گیاه کم زحمتی برای افراد مبتدی است مراقبت از H. bella نیاز به تجربه بیشتری دارد.
علت : آبزدگی در اثر آبیاری بیش از اندازه ، به هویا فرصت دهید تا آب اضافی را دفع کند. پس از بهبود آن را کمتر آبیاری کنید.
علت : تابش زیاد اشعه مستقیم خورشید ، گیاه را به محل سایه داری انتقال دهید.
علت :شپشک نرم تن ، با یک گوش پاک کن آغشته به الکل رقیق تک تک حشرات را از روی هویا بردارید و یا گیاه را با یک حشره کش جذبی سمپاشی کنید.
علت : خشکی و گرما، گیاه را آبیاری و آبپاشی کنید.
علت : نیاز به تغذیه.
علت : جابه جا کردن هویا ، گیاه را در مکان معيني نگاه دارید تا غنچه های جدید شکل بگیرند.